O książce: 2024 / "...Prawdopodobnie nie tylko ja zastanawiałem się, czy któryś z moich znajomi lub przypadkowi ludzie, których spotkałem, mogli być trochę bardziej neandertalczykami niż wszyscy inni” – żartuje w swojej książce profesor archeologii z Oksfordu, Tom Higham. A następnie przedstawia przekonujące dowody naukowe, że jest to rzeczywiście możliwe. W ciągu ostatnich dwudziestu lat wiedza na temat ewolucji naszego rodzaju Homo uległa imponującym zmianom. Badania wykazały z całą pewnością, że 50 000 lat temu Ziemia przedstawiała obraz pierwotnej, gęstej złożoności. Zapożyczając obraz od J. R. R. Tolkiena, nasza planeta przypominała Śródziemie pod względem różnorodności form rasy ludzkiej. W różnych częściach świata można było spotkać pięć, sześć, jeśli nie więcej, różnych gatunków ludzi: neandertalczyków, denisowian, ludzi z Luzonu, a nawet „hobbitów” – jaki ślad pozostawili na każdym z nas? Jaki jest ich związek z nami i między sobą? Jakie kontakty mogą być między nimi? Odpowiedzi na te pytania autor ilustruje mapami stanowisk archeologicznych, zdjęciami znalezisk i niesamowitymi historiami, jak choćby fabułą dotyczącą genetycznej hybrydy dwóch różnych gatunków ludzi. Higham był bezpośrednio zaangażowany w badania tej dziewczynki, która urodziła się 90 000 lat temu z matki neandertalki i ojca Denisovana. Współczesna archeologia umożliwia wydobycie informacji nawet z maleńkich kawałków materiału, zrekonstruowanie niemal jego biografii z fragmentarycznych szczątków danej osoby. I dosłownie jedno odkrycie może radykalnie zmienić nasze wyobrażenia o tym, co wydarzyło się w przeszłości, dlatego czytelnik będzie szczególnie zainteresowany tym, co zmieniło się w genetyce i archeologii w ostatnich latach oraz w jaki sposób dokonano rewolucyjnych przełomów naukowych. Kiedy w 2016 r. nastąpi jeden z grupy wykopujące centralną salę, znalazłem tam całkowicie nienaruszoną igłę kostną o długości 7,5 cm, byłem akurat w pobliżu i widziałem ją na własne oczy. Nie da się oddać uczuć, jakie się towarzyszą, gdy podnosi się do ręki przedmiot właśnie wyciągnięty z ziemi, wykonany 35 000–40 000 lat temu, tak piękny i elegancki. Często wyobrażam sobie czas, który minął od chwili, gdy ostatni raz trzymał go w rękach ktoś z odległej przeszłości, jako dzielący nas szereg pokoleń. Uważa się, że pokolenia zmieniają się co 21–23 lata, co oznacza, że ​​od tego czasu urodziło się, żyło i umarło ponad 1700 pokoleń. Myślę o ludziach, którzy stworzyli te przedmioty, o ich dzieciach, rodzicach i dziadkach, o tym, jak układało się ich codzienne życie. Dla kogo: Dla tych, którzy chcą dowiedzieć się więcej o swoich odległych przodkach, ich różnorodności i historii ich odkrycia.